قطعات اگزوز

قطعات اگزوز

قطعات اگزوز

اگزوز ماشین

یکی از قطعات خودرو که مسئول انجام وظایف مهم و کلیدی در عملکرد خودرو می باشد

اگزوز ماشین گفته می شود. از مهمترین مسئولیت های این قطعه ماشین می توان به انتقال

گازهای حاصل از احتراق در موتور خودرو به انتهای خودرو و محیط خارج از آن اشاره کرد.

این قطعه همچنین وظیفه بی صدا کردن خودرو را بر عهده دارد. به طور کلی می توان گفت مهمترین

وظایف این قطعه کاهش آلایندگی، کاهش دما و کاهش صدا هستند. شناخت اجزای تشکیل دهنده

آن برای درک بهتر عملکرد آن ضروری است. در ادامه هر یک از اجزای تشکیل دهنده اگزوز ماشین را

به طور مختصر مورد بررسی قرار خواهیم داد.

اجزای اگزوز خودرو

اجزای سیستم اگزوز خودرو

یکی اگزوز خود از چند بخش تشکیل شده است که عبارتند از منیفولد خروجی، لوله های رابط، لوله

اگزوز، انبار صدا خفه کن و لوله پخش کننده دود می باشد. هر کدام از این بخش ها خود وظیفه ای

دارد که البته به طور کلی به خروجی دود و صدای موتور مربوط می شود که در ادامه هر کدام از این

بخش ها را تعریف می کنیم.

  • منیفولد خروجی

  • لوله های رابط اگزوز

  • کاتالیست یا مبدل کاتالیزوری

  • انباره اگزوز

کار انباره اگزوز

انباره اگزوز خودرو بخشی از اگزوز است که وظیفه ی آن کاهش سرعت گاز های خروجی بوده تا از

این طریق صدای خروج گاز را تا حد زیادی کاهش دهد. هر کدام از انباره ها با توجه به جنس، ابعاد و

ویژگی هایش، صدای مخصوص به خودی را تولید می کند.

  • گازهای خروجی

قطعات اگزوز و خودرو

دانستن این نکته بسیار مهم است که پس ار عمل احتراق و سوختن هوا و بنزین، بخشی از

هیدروکربن نسوخته، منواکسید کربن و دی اکسید کربن با فشار بسیار زیاد پیستون از محفظه

احتراق خارج شده و وارد منیفولد یا هدرز می شود. اما مشکل اصلی حرارت بسیار بالای این گاز ها

است. این حرارت به قدری زیاد است که با حرارت کوره ذوب فلزات می تواند برابری کند.

اما برای خروج گاز ها نیازی به لوله های جداگانه و اضافی نیست. به عنوان مثال برای خودروهایی با

موتور چهارسیلندر، چهار عدد لوله جداگانه تعبیه نمی شود. بلکه با یک سری محاسبات بسیار دقیق

تنها یک لوله انتخاب می شود که تا انتهای مسیر را برای گازهای خروجی پوشش می دهد. عملکرد

صحیح اگزوز خودرو در این بخش در بهبود مصرف سوخت خودرو تاثیر مثبت می گذارد.

اجزای سیستم اگزوز ماشین
  • منبع تولید صدای اگزوز خودرو

درواقع صدا نوعی از امواج فشار است که از نوسان فشار هوا تولید می شود. این تپش ها با سرعت

صوت در هوا حرکت می کنند. تپش ها در موتور خودرو زمانی به وجود می آیند که سوپاپ خروجی باز

شده و جریان گاز فشرده ناگهان وارد سیستم اگزوز شود.

در این شرایط مولکول های گاز خروجی با مولکول های کم فشار درون لوله برخورد می کند و آن ها را

تحت فشار قرار می دهد. سپس این مولکول های فشرده، مولکول های مجاور را فشرده تر می کنند

و خود کم فشار می شوند.

از همین رو امواج صدا خیلی تند تر از جریان گاز در لوله های خروجی حرکت می کنند که منجر به

لرزیدن پرده گوش انسان با نوسانات فشار می شود و در حقیقت مغز این لرزش را به عنوان صدا درک می کند.

در واقع هرچقدر موتور خودرو سریعتر کار کند، فشار هوا هم با سرعت بیشتری تغییر می کند و منجر

به شنیده شدن صدای زیر تر می شود و در مقابل ان تغییرات آرام و کندتر منجر به شنیده شدن

صدای بم تر می شود. این موضوع درواقع به معنای بسامد شناخته می شود.

همچنین دامنه امواج تعیین کننده ی بلندی صدا است و امواج صوتی با دامنه بیشتر پرده گوش را

بیشتر حرکت می دهند و از همین رو ما صدای بلندتری را می شنویم و به همین دلیل می توان دو یا

چند صدا را تلفیق نموده تا به دنبال ان صدای کمتری به گوش برسد.

عملکرد اگزوز خودرو
  • خنثی نمودن صدا

درواقع همه می دانیم که انرژی نه به وجود می آید و نه از بین می رود و مشخصا از شکلی به شکل دیگر در می آیند. در اگزوز خودرو هم از این ویژگی استفاده می شود و برای کاهش صدا از تبدیل انرژی ثوتی به انرژی گرمایی استفاده می شود.

البته این کار به خودی خود منجر به ایجاد فشار منفی و کاهش قدرت موتور خودرو می شود. صدایی که گوش انسان می شنود شامل تمام امواج صوتی است که به طور آنی به گوش انسان می رسد. در واقع می توان موجی از صدا را تولید نمود که مخالف موج دیگر باشد که این درواقع اساس کار گوشی های از بین برنده سر و صدا می باشد.

همچنین اگر دو موج با هم هم فاز باشند با یکدیگر جمع می شوند و موجی با دامنه دو برابر و با همان بسامد قبلی را تولید می کنند که به آن تداخل سازنده گفته می شود. در واقع یکی از اصلی ترین وظایف اگزوز خودرو هم کاهش میزان صدای خروجی از همین طریق تبدیل انرژی می باشد.

انواع اگزوز و مدل‌های آن

انواع اگزوز خودرو

البته می‌شود گفت که مدل‌های جدیدتری از اگزوزها در راه است و دنیای خودرو در همه جنبه‌های خودش دارد پیشرفت می‌کند. اما عجالتا این مدل‌ها برای اگزوز وجود داشته و دارند:

تک خروجی

در بیشتر خودروها از این مدل استفاده می‌شود؛ از همه هم ارزان‌تر است. کلاً از یک لوله برای خارج کردن دود از سیلندر استفاده می‌شود. البته باید گفته شود که این مدل، در موتورهای کم‌حجم و کم‌قدرت‌تر استفاده می‌شود. چون خروجی دود و گاز کمتر است و با همین مدل هم کارش راه می‌افتد.

دو خروجی:

به اگزوزهای دوگانه هم معروف هستند. این روزها خیلی هم رایج است. چرا که حجم و قدرت موتورها بیشتر شده و سعی می‌کنند از این خروجی‌های دوگانه استفاده کنند تا بتوانند عملکرد بهتری بگیرند. ضمن این‌که در نهایت نیز باعث می‌شود تا سوخت مصرفی پیشرانه هم کمتر شود. این مدل برای سیستم‌های توربوشارژر امروزی هم به شدت مناسب است.

دوگانه مختلف:

این یکی هم مثل همان قبلی است. البته یک فرق کوچک دارد. در مدل قبلی به واسطه استفاده از مخزن‌های بزرگتر، امکان استفاده از لوله‌های خم شونده وجود نداشت. در نتیجه در ماشین‌های کوچک‌تر نمی‌شد از آن‌ها استفاده کرد. این اگزوزها به واسطه استفاده از مخزن‌های کوچکتر، امکان بازطراحی در لوله‌های اگزوز را به سازندگان می‌دادند.

دوطرفه:

البته از این مدل‌ها چندان استقبال نشد. در واقع همان مدل‌های عوض شده اگزوزهای دوگانه بودند که به دلایل مختلف توسط ماشین‌بازها عوض می‌شدند.